tat

Tarım ve hayvancılık, Tunceli’de başlıca ekonomik faaliyetler. Kent el değmemiş  bir doğaya sahip. Bu özellikler, şehrin mutfak kültürünü de şekillendiriyor.

Pestil

Pestil, Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi Tunceli’de de herkesin çok sevdiği bir tatlı. Tunceli’nin kendi üzüm veya dutlarıyla yapılan pestilin, kendine özgü bir tadı olduğu söylenebilir.

Pestil, meyve özlerinin bez üzerine serilerek kuruması sonrasında elde ediliyor. Kış ayları için saklanarak tüketiliyor.

Orcik (Cevizli Sucuk)

Tunceli’de köylerde yapılan ve kış aylarında çerez olarak tüketilen orcik (cevizli sucuk), artık tüm Türkiye’de bilinen ve sevilen bir ürün. Bağ bozumu döneminde yapımı başlanan orcik, zahmetli ve sabır gerektiren aşamalardan geçiyor.

Orcik; badem, ceviz, fındık, ve bazen kuru üzümün bir ipliğe geçirilirmesi ve koyu üzüm veya dut suyuna batırılıp kurutulmasıyla elde ediliyor.

Döğme

Döğme, verimli Tunceli topraklarında yetişen buğdaydan elde edilen bir bulgur türüdür. Bu lezzetli üründen pilavlar ve keşkekler yapılır. 

Mahluta Çorbası 

Kırmızı mercimek ve yarmanın birlikte pişmesinin ardından, erimiş sıcak tereyağı ve kişniş ile buluşmasıyla yapılan eşsiz bir lezzet. Piştikten sonra limon katarak ekşi bir şekilde içmeniz, çorbanın lezzetine lezzet katacaktır. 

Kumbik 

Kumbik, süt ve yumurtanın yoğun kullanılarak yapıldığı, Tunceli’ye özgü bir börek türü. Özel hazırlanan ve el ile açılan hamurun tepsiye yerleştirilip  kare şeklinde kesilmesinin ardından pişirilmesiyle yapılıyor.

Kofik Dolma

Kofik, içi boşaltılarak yazın kurutulmuş biber ve patlıcanın daha sonra haşlanarak bulgur, kıyma, soğan, tereyağı, salça ve çeşitli baharatlar ile doldurularak hazırlanan bir yöresel lezzettir.

Kül (Ocak) Gömmesi

Hamurun incecik açılmasıyla elde edilen yufkaların üzerine; kuru soğan, kavurma, tereyağı, karabiber ve acı pul biber karışımı pişirilerek hazırlanan harcın koyulmasıyla yapılır. Kat kat olan yemek, fırında pişirilir ve sıcak servis edilir. Gömme’yi, Kayseri yöresinde yapılan yağlama yemeğine benzetmek mümkündür.

Değirmen Poğaçası

Tunceliler, kışlık un öğütmek için sonbaharda değirmenlere giderler. Değirmenlerde sıra çok olur. Değirmen Poğaçası, bu bekleme anında köylülerin yanlarında getirdikleri yiyeceklerin bitmesi üzerine yapılan bir yiyecektir. Buna pağaç da denir.

Kalbur (Halbur) Hurması

Un, yoğurt, süt, tereyağı, yumurta, süt ve şekerden yapılan hamurun ceviz büyüklüğünde parçalara ayrılması, bu hamurun kızdırılmış yağ içinde kızartılmasıyla yapılan bir tatlıdır.

Patila (Gözleme) 

İncecik açılan hamurun içine baharat ve küçücük doğranmış soğanlar eşliğinde tereyağında pişen kavurmanın yerleştirilmesiyle yapılır. Bu içi dolu incecik hamur, saclar üzerinde pişer. Pişen sıcacık hamurun üzerine tereyağ eklenir ve ortaya eşsiz bir lezzet çıkar.

Aşure

Alevilik inancında ayrı bir yeri olan, Alevilerce kutsal sayılan günlerde dağıtılması bir gelenek olan aşure ise ilde en sevilen tatlılardandır. Aşureye Tuncelililerce 12 İmam Çorbası da denir. Tunceli’de aşurenin içinde 12 imama atfen farklı 12 malzemelerden döğme, nohut, kuru fasulye, fındık, ceviz, kuru üzüm, kuru kayısı, fıstık, şeker ve karanfil konur.

Şavak Peyniri

Tunceli’nin yüksek dağlarındaki otlaklarda yetişen çeşitli otlarla beslenen küçükbaş hayvanların sütünden yapılan “Şavak Peyniri” Türkiye’nin her tarafından alıcı bulan ve Tunceli’ye gelenlerin hediyelik eşya olarak yanlarında götürdükleri bir üründür.

Coğrafi İşaretli Ürünler

Tunceli’nin tam üç tane coğrafi işaretleri ürünü mevcut: Şorbik Çorbası, Tunceli Dağ Sarımsağı, Çemişgezek Ulukale Dutu. Şorbik, hem sulu olarak çorbası yapılan, hem de daha katı bir şekilde yemeği yapılan, Tunceli’ye özgü, çok lezzetli ve besin değeri yüksek bir yemek. Dağ sarımsağı, Tunceli’nin yüksek rakımlı topraklarında kendiliğinden yetişen endemik bir bitki. Bu sarımsak, yöre sakinleri için de bir istihdam kaynağı. Çemişgezek ilçesinin Ulukale Köyü’nde yetişen dut ise, Türkiye’nin en lezzetli dutu olarak kabul ediliyor ve tüm ülkeye dağıtılıyor.